ภารกิจปราบคอรัปชั่น ถือเป็นปัญหาใหญ่ที่ทำลายประเทศไทยมาเป็นเวลาช้านาน จนประชาชนคนไทยส่วนใหญ่เริ่มเคยชินกับการคอรัปชั่น ซึ่งส่งผลไปยังเด็กๆ ที่เป็นกำลังสำคัญของชาติในอนาคต
ได้ซึมซับเรื่องการทุจริตไปโดยปริยาย ในโอกาสที่ทาง ปปช. หนึ่งในองค์กรหลักที่เป็นหัวเรือใหญ่ในการป้องกันและปราบปราบการทุจริต ซึ่งมีภาระกิจในการมาเยือนออสเตรเลียในครั้งนี้ ทางทีมงานได้รับเกียรติจากท่านประธาน ปปช.ปานเทพ กล้าณรงค์ราญที่สละเวลาให้สัมภาษณ์ถึงเรื่องราวที่น่าสนใจของหน่วยงานที่สำคัญหน่วยงานนี้
หน้าที่ ขอบเขตความรับผิดชอบของ ปปช.
คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติหรือ ปปช. นั้นมีหน้าที่ในเรื่องของการป้องกันและการปราบปรามการทุจริต การป้องกันนั้นเราก็ทำหลายๆเรื่องเลยนะครับ การที่จะทำอย่างไรในการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม ให้ประชาชนทุกภาคส่วนมีส่วนร่วมในการที่จะป้องกันการทุจริต ส่วนงานปราบปรามเราก็ทำภายใต้กฎหมาย เราก็จะมีกฎหมายของเรา เรียกว่ากฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ รวมทั้งกฎหมายอาญา เรามีหน้าที่ตรวจสอบเจ้าหน้าที่ของรัฐ ที่ทำการทุจริต ปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ เวลาลงโทษก็จะส่งไปตามกระบวนการยุติธรรม คือส่งผ่านอัยการ ให้อัยการ ฟ้องไปยังศาลต่อไป
พูดถึงการทุจริต ประเทศไทยของเรานั้นมีปัญหามากนะครับ แล้วก็ทำความเสียหายให้ประประเทศของเรามากทีเดียว ทั้งความเสียหายทางเศรษฐกิจ ปีนึงนับตัวเลขเป็น แสนๆ ล้าน นอกจากนี้ยังมีความเสียหายในเรื่องคุณธรรม จริยธรรมด้วย ประชาชนก็จะคุ้นเคยกับเรื่องทุจริต จนเป็นเรื่องที่หลายคนเคยชินกันไปแล้ว
เพราะฉะนั้น ปปช. รวมทั้งหน่วยงานอื่นๆ ของรัฐ จะต้องพยายามปลูกจิตสำนึกให้กับประชาชนได้เข้าใจและให้ความสำคัญต่อเรื่องการทุจริต นอกจากความเสียหายที่เกิดขึ้นในประเทศแล้ว ต่างชาติเขาก็รับทราบรับรู้กันหมด ทุกปีจะก็มีการประเมินผลที่เรียกว่าดัชนีความโปร่งใสของแต่ละประเทศ ก็จะมี170 กว่าประเทศนะครับประเทศไทยเราถูกจัดอยู่ในลำดับที่ไม่ดีเลย ปีที่แล้วเราได้38 คะแนน จากคะแนนเต็มร้อย ก็ต้องมาคิดกันว่าจะทำอย่างไรให้เราได้คะแนนมากขึ้น
ภาระกิจของการมาในครั้งนี้
ผมมากับคณะปปช. มีกรรมการ ปปช. มา 2 ท่านด้วยกัน ที่มาในครั้งนี้เรามีภาระกิจที่จะต้องไปพบกับหน่วยงานตรวจสอบการทุจริตของออสเตรเลีย ที่แรกก็คือหน่วยงาน ICAC ซึ่งเป็นหน่วยงานอิสระและทำหน้าที่คล้ายกับ ปปช. ของเรานี่แหละครับ เราได้คุยกันถึงความร่วมมือ ในเรื่องของการประสานงาน แลกเปลี่ยนข้อมูลในการต่อต้านการคอรัปชั่น แล้วเราก็ได้ทำข้อตกลงร่วมกัน การตกลงต่างๆก็เป็นไปด้วยดีนะครับ
ก็จะได้มีความร่วมมือกันต่อไป และเราจะไปพบกับหน่วยงานอีกหน่วยงานหนึ่ง ที่เป็นหน่วยงานตรวจสอบการฟอกเงิน ชื่อ Austrac เราจะได้พูดคุยหารือกันในเรื่องความร่วมมือ และอาจจะพูดกันถึงเรื่องคดีที่เราจำเป็นต้องขอข้อมูลจากเขา เพื่อใช้ในการตรวจสอบ
ในปัจจุบันนี้คดีทุจริตระหว่างประเทศมีมากขึ้นครับ อย่างเช่น บริษัทแม่ในออสเตรเลียให้สินบนข้าราชการที่เมืองไทย โดยผ่านบริษัทลูกของเขาในประเทศไทย เป็นต้น ซึ่งถือว่ามาครั้งนี้เราก็ได้มาประสานงานกับหน่วยงานของออสเตรเลียที่ทำหน้าที่ในการป้องกันและปราบปรามการทุจริตเช่นเดียวกับ ปปช.
เราจะปราบการคอรัปชั่นที่ฝังรากลึกมานานได้อย่างไร
รัฐบาลต้องมีความจริงใจ เอาจริงเอาจัง ผมคิดว่ารัฐบาลชุดนี้ให้ความสำคัญกับเรื่องนี้มากนะครับ เพราะมีการประกาศให้เรื่องนี้เป็นวาระแห่งชาติและยังมีการออกกฎหมายหลายอย่างเพื่อให้การปราบปราบการทุจริตทำได้สะดวกและรวดเร็วยิ่งขึ้น ยกตัวอย่างเช่น กฎหมายอำนวยความสะดวก ในกรณีที่ประชาชนไปติดต่อกับภาครัฐ เมื่อก่อนต้องใช้เวลานานมาก และต้องเสียเบี้ยบ้ายรายทาง
แต่เดี๋ยวนี้ไม่มีถ้าทำอย่างนั้นถือว่าผิดเลย และทางหน่วยงานนั้นๆ ต้องประกาศเลยว่า ขั้นตอนต่างๆ เป็นอย่างไร และใช้เวลานานเท่าใด ค่าใช้จ่ายเป็นอย่างไรต้องบอกหมด อีกเรื่องหนึ่งก็คือ เรื่องการจัดซื้อจัดจ้าง การประมูล ทำโครงการต่างๆ จะต้องประกาศราคากลางให้ประชาชนได้ทราบ เพื่อความโปร่งใส รัฐบาลชุดนี้ทำมาปีเศษๆ แล้วครับ ก็ช่วยได้มากเลย
“การต่อต้านการทุจริต เป็นภาระกิจของคนไทยทั้งประเทศ ฉะนั้นเราทุกคนต้องช่วยกัน”
เห็นได้ชัดๆ เลยครับ ว่าขณะนี้การทุจริตลดน้อยลงมาก ภาคเอกชนเขาจะมีการวัดการทุจริตอยู่ตลอดเวลา ซึ่งตอนนี้การทุจริตนั้นน้อยลงจนภาคเอกชนเองเขาพอใจ เดี๋ยวนี้เบี้ยบ้ายรายทางที่เขาบอกว่าประมาณ 30 เปอร์เซ็นต์เนี่ยครับ ลดลงไปมากเลยนะครับ แต่เรื่องนี้ต้องมีความต่อเนื่องไปเรื่อยๆ เพราะฉะนั้นเรามาในทิศทางที่เรียกได้ว่าถูกต้องแล้ว ปปช.
เราก็ทำเป็นยุทธศาสตร์ว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต เราต้องวางยุทธศาสตร์ว่าเราจะเดินไปทางไหน ยุทธศาสตร์ชาติของเรามีเป้าหมายที่สำคัญอยู่ 2 เรื่อง คือหนึ่ง การทุจริตต้องลดน้อยถอยลงและอันที่สอง ภาพลักษณ์ของประเทศ คะแนนความโปร่งใสของเราจะต้องได้อย่างน้อย 50 คะแนน ฉะนั้นในทุกภาคส่วนจะต้องร่วมมือกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งภาคประชาชน ซึ่งเป็นส่วนที่สำคัญที่สุด ต้องช่วยกันเป็นหูเป็นตานะครับ
รวมทั้งสื่อภายในประเทศ ในต่างประเทศก็เช่นเดียวกัน โดยเฉพาะในต่างประเทศผมก็คิดว่ามีความสำคัญ ประเทศของเรานี้อยู่ในระหว่างการปฏิรูป เราก็เร่งดำเนินการในหลายด้านอยู่ในขณะนี้อันนี้ต้องสื่อให้ต่างชาติเขาเข้าใจสิ่งสำคัญที่คนทำงาน ปปช. ขาดไม่ได้
ต้องเป็นบุคคลที่ซื่อสัตย์สุจริตเป็นที่ประจักษ์มีความโปร่งใส ตรวจสอบได้เราต้องยื่นบัญชีทรัพย์สินเช่นเดียวกับข้าราชการหรือนักการเมือง ทำงานด้วยความเป็นมืออาชีพโดยยึดกฎหมายเป็นหลัก ส่วนใหญ่แล้วคนที่ทำงานใน ปปช. ต้องเป็นนักกฎหมาย นอกจากนี้ยังมีเจ้าหน้าที่ที่มีความเชี่ยวชาญทางด้านอื่นๆ ด้วย เช่น เดี๋ยวนี้เรามีกฎหมายระหว่างประเทศ เราก็ต้องการคนที่มีความรู้ด้านกฎหมายระหว่างประเทศเป็นต้น
คดีแบบไหนยากสุด
คดีเรื่องของการประพฤติมิชอบของเจ้าหน้าที่รัฐ การใช้อำนาจหน้าที่ในทางมิชอบ ทุจริตต่อหน้าที่ เรื่องของฮั้วในเรื่องการประกวดราคา คดีพวกนี้ยังไม่ยากเท่าคดีที่เกี่ยวกับการทุจริตในเชิงนโยบาย ซึ่งเป็นยโยบายของรัฐบาลที่จะทำโครงการต่างๆ แต่ไปบิดเบือนเพื่อหาผลประโยชน์ให้กับตนเองและพวกพ้อง อันนี้ยาก เพราะคดีมีความสลับซับซ้อน เกี่ยวพันกับคนมากมาย เกี่ยวพันกับนักการเมือง ยกตัวอย่างเช่น คดีทุจริตการจำนำข้าวก็เป็นคดีทุจริตในเชิงนโยบาย ซึ่งมีความสลับซับซ้อนต่างๆมากมาย และต้องใช้เวลาในการตรวจสอบ ไต่สวนมากทีเดียว
หากต้องการร้องเรียนการทุจริตต้องทำอย่างไร
มาร้องเรียนที่ ปปช.ได้เลย เรามีแบบฟอร์มให้ส่งเรื่องมาทางไปรษณีย์หรือทางอีเมล์ก็ได้และสามารถจะติดตามได้ว่าเรื่องไปถึงไหนแล้ว ถ้าไม่อยากเปิดเผยตัวตน เราก็ปกปิดชื่อให้ปปช. จะเชิญมาให้ข้อมูล หลังจากนั้นเราจะดำเนินการเองทั้งหมด และเราจะเป็นคนฟ้องผ่านอัยการ โดยไม่ต้องเปิดเผยชื่อที่ร้องเรียนเรามีกฎหมายคุ้มครองพยาน หากมีคุกคาม เราจะมีหน่วยงานที่ให้ความคุ้มครอง ถ้าไม่พอเราก็จะขอความร่วมมือจากทางเจ้าหน้าที่ตำรวจ
ฝากอะไรให้กับคนไทยในออสเตรเลียบ้าง
การต่อต้านการทุจริต เป็น ภารกิจปราบคอรัปชั่น ของคนไทยทั้งประเทศ ฉะนั้นเราทุกคนต้องช่วยกัน สื่อมวลชน รวมทั้งประชาชนที่อยู่ในต่างประเทศก็ต้องช่วยประเทศของเราในเรื่องภาพลักษณ์ก็ต้องบอกให้ต่างชาติเข้าใจ และเราก็ให้ความสำคัญกับการต่อต้านการทุจริตเป็นอย่างมาก ให้เขาเห็นว่าประเทศของเรากำลังอยู่ในช่วงที่เรากำลังร่วมมือร่วมใจกัน ในการปฏิรูปประเทศของเรา
อยากให้คนต่างชาติเขาเห็นว่าประเทศไทยยังเป็นประเทศที่น่ารัก เมืองไทยเป็นสยามเมืองยิ้มอยู่เหมือนเดิม อยากให้เขาเห็นภาพอย่างนี้รวมทั้งถ้าเผื่อมีคดีการทุจริตในต่างประเทศแล้วมีเบาะแสต่างๆ ก็จะสามารถแจ้งมาทาง ปปช. หรือจะแจ้งผ่านสถานกงสุลฯ หรือผ่านทางสถานทูตฯ ทางสถานกงสุลฯ และสถานทูตฯ ก็จะส่งเรื่องมาทางเรา