สืบทอดวัฒนธรรม โดยเยาวชนไทยรุ่นใหม่ในออสเตรเลีย ที่แสดงโขนชุด ”ยกรบ” ของโรงเรียนภาษาไทย วัดพุทธรังสี จบไปอย่างสวยงามเมื่อสองสามเดือนก่อนนั้น ยังมีควันหลงอันเกิดมาจากกระแสการตอบรับที่ดีของชุมชนคนไทยที่นี่ ว่ากันว่าเป็นการแสดงที่ยิ่งใหญ่อลังการณ์และดีที่สุดของเด็กไทยในซิดนีย์
มีโอกาสได้คลุกคลีกับกลุ่มเด็กนักแสดงกลุ่มนี้ถึงกับทึ่งในความคิดของเด็กๆ ที่มีต่อวัฒนธรรมไทยแท้ๆ ของเรา ผู้เขียนขอนำคุณผู้อ่านไปพบกับตัวหลักๆ ที่ทำให้โขนชุดนี้ประสพผลสำเร็จอย่างงดงาม เพราะเด็กๆ เหล่านี้จะเป็นผู้สืบสานต่อวัฒนธรรมโดยเยาวชนไทยรุ่นใหม่
ครูอู๊ด เกรียงศักดิ์ แก้วกล้า อายุ 39 ปี จบปริญญาตรี ศศบ.ศึกษาศาสตร์บัญฑิต (นาฏศิลป์ไทย) เอกโขน จาก วิทยาลัยนาฏศิลป์ กรมศิลปากร รับราชการสอนที่โรงเรียน รุ่งเรืองอุปถัมภ์ สำนักงานเขตบางนา สังกัดกรุงเทพมหานคร สอนเด็กๆที่นี่มา 8 ปีแล้ว ตั้งแต่ปี 2544 เว้นไป 1 ปี แล้วเริ่มจากปี 2546 ติดต่อกันมาทุกปีจนถึงปีนี้ ช่วง 2 ปีแรกสอน Summer แต่ปีหลังๆ มาโครงการนาฏศิลป์ไทยและดนตรีไทย
หลักสูตรเข้มข้น Special Project แค่ 2 อาทิตย์ “ทีมเรามา อนุรักษ์ ส่งเสริม เผยแพร่ ศิลปะไทยครับ พอใจมากครับปีนี้ เด็กๆตั้งใจเรียนดี ผลออกมาดีมากโดยเฉพาะเด็กผู้หญิง เด็กผู้ชายจะด้อยกว่านิดนึง อาจจะเพราะเขาอยากมาเรียนดนตรีอย่างเดียวแต่เราอยากให้เขาได้เรียนทุกอย่าง” พูดเสร็จหันไปซ่อมชฎาให้พระรามต่อ
รำไทยได้ เล่นดนตรีไทยได้ พูดไทยได้ อ่านไทยได้ แต่หน้าฝรั่ง
“หลังจบคอร์สทุกปี เราจะจัดให้มีการแสดงให้เด็กๆได้แสดงความสามารถและเหมือนกับเป็นการวัดผลไปในตัวด้วย ปีนี้เป็นการแสดงใหญ่ที่สุดกว่าทุกปี เกี่ยวกับการสอนโขนมาวางพื้นฐานไว้ตั้งแต่ปีแรกแล้ว เด็กๆก็พอได้เบสิค ทุกปีก็มาต่อยอด มาปีนี้เป็นชุดใหญ่เลย ยกรบ” ครูอู๊ดพูดพร้อมกับแต่งตัวให้ลูกศิษย์ทั้งตัวพระลักษณ์ พระราม หนุมาน และทศกณฐ์ อย่างไม่รู้สึกเหน็ดเหนื่อย
มองด้วยสายตาชื่นชมรู้สึกได้ว่าครูอู๊ดเหมือนเป็นทั้งครูทั้งพ่อของเด็กๆพวกนี้ ดูมีความผูกพันธ์ลึกซึ้ง “ชุดพวกนี้ต้องเย็บด้วยมือสดๆอย่างนี้แหละครับ ถ้ารีบๆพวกเครื่องที่แขนที่ขานี้เวลาไม่พอก็ยางหนังสติ๊กแหละครับ พอแก้ขัดแต่มันไม่ค่อยปราณีตสู้เย็บไม่ได้ ชุดโขนต้องทำให้แน่นและกระชับ ต้องมีทรวดทรง ผ้าพวกนี้เราเรียกผ้าพอก เป็นภูมิปัญญาคนโบราณครับ ต้องพันผ้าพวกนี้เพราะเราตัองการให้มีทรวดทรงมีสะโพก
การแต่งตัวแต่ละตัวละครก็ประมาณ 45 นาที กินเวลาครับ ตัวพระยิ่งนานเพราะต้องจับผ้านุ่งเป็นหางหงส์” พูดเสร็จพร้อมปาดเหงื่อบนใบหน้าแต่ตลอดเวลาผู้เขียนไม่เคยเห็นครูอู๊ดเครียดกับเด็กๆเลยในช่วง 3 ชั่วโมงที่แต่งตัวให้เด็กๆและจัดท่าให้เด็กๆถ่ายรูป ไม่แปลกใจเลยว่าเด็กทุกคนทำไมจึงรักครูอู๊ด
ครูเล็ก วิไลวรรณ นิ่มคุ้ม จบปริญญาตรี ศบ.ศิลปศาสตร์บัญฑิต (ดุริยางค์ศิลป์) เอกดุริยางค์ไทย จากจุฬาลงกรณืมหาวิทยาลัย รับราชการสอนที่โรงเรียน ฤทธิยะวรรณาลัย สำนักงานเขตสายไหม สังกัดกรุงเทพมหานคร สอนเด็กๆที่นี่มา 7 ปีแล้ว ตั้งแต่ปี 2546 เดินทางมาสอนพร้อมครูอู๊ดทุกปี “เก่งคะ เก่งกว่าเด็กที่โน่นโดยเฉลี่ยนะคะ เพราะเขาต่อเพลงได้เร็วคะ มาทุกปีก็มาเพิ่มเติมต่อยอดให้เขานะค่ะ ถ้าเป็นเด็กใหม่ก็ให้เขาเลือกเครื่องเล่นเองแล้วแต่เขาชอบ ถ้าเขาชอบเขาจะเล่นได้ดี ใช่ไหมคะ ห้องเรียนนึงมีนักเรียนหลายคนก็จริง แต่ก็เหมือนกับสอนตัวต่อตัวอยู่แล้วคะเพราะบางคนช้ากว่าเพี่อนก็ต้องให้ต่อทีละหน่อย ทีละท่อน แล้วแต่ศักยภาพของเด็กแต่ละคน บางคนก็ต่อทั้งเพลงรวดทีเดียวเลย การเรียนเราแบ่งเป็นสองห้องคะ เด็กเล็กกับเด็กโต ถ้าเด็กเล็กเราก็จะให้เล่นเครื่องตี นิ้วมือเขาก็ยังเล็กๆอยู่ถ้าเครื่องสายก็จะเล่นได้ยาก ก็เป็นพวกขิม ก็ตี อังกะลุง ก็สั่น ก็ง่ายหน่อย พูดไทยกับเขาตลอดเวลา เขาก็เข้าใจนะคะ อยากให้เขาได้ภาษาไทยไม่ยอมพูดไม่เข้าใจก็พูดซ้ำจนเข้าใจ ปีนี้มีเด็กอินโดนีเซียตัวเล็กๆพี่น้องมาคู่นึงก็เก่งนะคะ 2 อาทิตย์ก็เล่นเป็นเพลงได้แล้วเล่นโชว์ในงานคืนนั้น ไงคะ”
น้องกฤติคุณ ธรรมสิรภพ ผู้แสดงเป็นหนุมาน
“ปีนี้อายุ 16 ปีแล้วครับ เมื่อปีที่แล้ว เป็นหัวหน้านักเรียนไทยวัดพุทธรังสีไปทัศนศึกษาที่เมืองไทย ได้สัมผัสเมืองไทยจริงๆ เราเป็นคนที่นี่ ไม่เคยเห็นมาก่อน ก็น่าสนใจดี ไปทั่วกรุงเทพครับ เห็นวัดพระแก้ว ไปดูพระบรมมหาราชวัง ไปเยี่ยมท่านนายกด้วย ไปสัตหีบไปดูเรือหลวงจักรีนฤเบศร เป็นเรือบรรทุกเฮลิคอปเตอร์ ลำแรกของประเทศไทยและเป็นที่ภาคภูมิใจของกองทัพเรือไทย จอดเรือเทียบท่าเรือจุกเสม็ด การท่าเรือสัตหีบ ฐานทัพเรือสัตหีบ ประทับใจมากได้ไปทำการแสดงโขนที่ สถานีโทรทัศน์ ช่อง 5 แสดงถวายพระพรเนื่องในวันแม่ 12 สิงหาคม
ตอนนี้ เรียนอยู่ Year 11 ม.5 แล้วครับ Activity เยอะมาก โจ้จะลด activity ลงเพราะปีหน้าเป็น Year 12 ซึ่งเป็นปีที่สำคัญ ของ High School นะครับ แต่ที่โรงเรียนภาษาไทยนี่โจ้ก็จะช่วยงานสำคัญๆครับ เรียนภาษาไทย พูดไทยได้ เขียนได้ ช่วยได้มากเลยเห็นชัดๆก็ตอนไปเมืองไทย เล่นดนตรีไทย เล่นโขน พวกครูๆฝรั่งที่ High School ก็มาดูกันเยอะ ชอบมาก ประทับใจ เอาไปพูดกันทั้งโรงเรียนเลย ภูมิใจ เล่นดนตรีไทยก็ทำให้โจ้มีสมาธิช่วยการเรียนใน High School นะครับ
น้องทันย่า นิวเอลล์ ผู้แสดงเป็นพระราม
“อายุ 15 ปี คะ รำไทยได้ เล่นดนตรีไทยได้ พูดไทยได้ อ่านไทยได้ แต่หน้าฝรั่ง so cool รู้คะคนดูชอบมาบอกกับคุณแม่ แล้วบางคนมาชมกับตัวเราเองด้วยว่ารำสวย เล่นดนตรีเก่งเป็นไทยๆดี ชอบคะ ชอบการแสดงออกคะ”
น้องแพรวตา ธรรมสิรภพ ผู้แสดงเป็นพระลักษณ์
“อายุ 13 ปี คะ ดนตรีไทย รำไทย ตอนแรกก็ไม่ค่อยชอบคะ คุณแม่ชอบ พี่ชายชอบ ก็ค่อยๆชอบ ตอนนี้ชอบแล้ว บ้านกิกี้เล่นดนตรีไทยกันทั้งบ้าน คุณแม่ พี่ชายแล้วก็กิกี้ ได้เป็นวงเลย คุณพ่อเป็นคนฟังแล้วเสียงดนตรีก็ช่วยให้คุณพ่อทำงานได้ดีด้วยเพราะอารมณ์จะดี เป็น activity ที่ดีของครอบครัวเราคะเพราะได้ทำร่วมกัน”
พี่ชัยรัตน์ ลีจ้อย ผู้แสดงเป็นทศกณฐ์
ครูช่วยสอน กำลังเรียนชั้นปีที่ 1 บริหาร
ธุรกิจ (ระบสาระสนเทศทางคอมพิวเตอร์) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล กรุงเทพ ถนน
สาธร “เป็นลูกศิษย์ครูอู๊ดมาตั้งแต่ ป. 1 อายุ 7 ขวบ ก็เป็นวิชา สร้างเสริมลักษณะนิสัย (สรน.) ก็มีเรียน ดนตรีไทย นาฏศิลป์ เริ่มเรียนโขนก็ตอนอยู่ ป. 5 ครับ ชอบมั้ย ตอนแรกก็เฉยๆครับ แต่เป็นคนชอบแสดงออก ครูอู๊ดเรียกมาฝึกก็ฝึกก็ชอบไปเองครับ ปีนี้เป็นปีแรกครับที่ได้มาสอนต่างประเทศกับครู ชอบสอนน้อง น้องๆน่ารักทุกคน อยากมาสอนอีก สนุกชอบอยู่กับพวกเขา (หัวเราะอย่างอารมณ์ดี) ปัจจุบันเรียนด้วยว่างก็เข้าไปช่วยครูสอนน้องที่โรงเรียนเก่า (รุ่งเรืองอุปถัมภ์) ช่วยสอนมวยไทย กระบี่กระบองให้น้องด้วยครับ ก็เรียนมาจากรุ่งเรืองอุปถัมภ์แหละครับ เห็นชัดๆเลยครับ? สืบทอดวัฒนธรรม ไทยช่วยให้มีโอกาส คือได้สอนน้องๆเป็นอาชีพเสริม ได้มาต่างประเทศครับ”